Kamień milowy

Księżyc świeci

pusta ulica

księżyc świeci

człowiek ucieka

Księżyc świeci

człowiek upadł

człowiek zgasł

księżyc świeci

Księżyc świeci

pusta ulica

twarz umarłego

kałuża krwi *

Ten wiersz Tadeusza Różewicza to kamień milowy poezji współczesnej. Przekorne użycie obrazu „niepoetyckiego” światła księżyca ma nas przekonać, że wartość wypowiedzi nie musi się wiązać z zastosowaniem najbardziej wysublimowanych środków stylistycznych.

„Księżyc świeci” posiada swoją dramaturgię, opowieść zrozumiałą i czytelną. Nie ma w tej opowieści „przegadania”, a każde słowo, każde powtórzenie ma sens.

Klimat (nastrój) utworu dostarcza czytelnikowi przeżyć, które, choć z dalekiej perspektywy minionego czasu pogardy dla człowieka są obce jego doświadczeniu, to zaproszenie poety do stworzonego przez niego „mikroświata” jest na tyle intrygujące, że czytający ten wiersz stają się niemal naocznymi świadkami zdarzenia.

Wiersz kończy się „kałużą krwi”, obrazem, który musi wywoływać refleksję i nie pozwala przejść obojętnie obok leżącego.

Mistrzowskie wykonanie, panie Tadeuszu. 

* op.cit. ze zbioru "Czerwona rękawiczka", 1948